Motywacja negatywna i pozytywna – która z nich skuteczniej motywuje pracowników i dlaczego

Wielu specjalistów twierdzi, że zbyt silna motywacja pracowników może niekiedy paraliżować ich i powodować dezorganizację. Jaka więc motywacja jest lepsza dla zespołu w firmie? Nagroda czy kara? To pierwsze to element motywacji pozytywnej, drugie – negatywnej.

Czym jest motywacja pozytywna, a czym negatywna? Która z nich bardziej skutecznie motywuje pracowników? Dlaczego? I co jeszcze warto o tym wszystkim wiedzieć? Na wszystkie te i bardzo podobne pytania odpowiadamy poniżej. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z dalszą częścią naszego artykułu.

Czym jest motywacja pozytywna?

Najprościej rzecz ujmując pozytywne motywowanie bazuje na systemie różnego rodzaju nagród i pochwał. W tym przypadku rodzajem doceniania pracowników nie jest jedynie aspekt finansowy. Niekiedy poziom motywacji wzrasta bardziej po ustnym słowie uznania. Bardzo dobrze działają tutaj również premie i dodatki.

Może to być też jakiegoś rodzaju nagroda szczególna. Chodzi na przykład o uczestnictwo w ciekawym i atrakcyjnym szkoleniu albo prestiżowym wydarzeniu branżowym. Najnowszy model służbowego samochodu czy rozwijające zadania zawodowe to jeszcze inne rodzaje pozytywnej motywacji.

Jakie jeszcze rodzaje gratyfikacji można wyróżnić? Chociażby większą samodzielność w działaniu, bardziej elastyczny czas pracy, awans. Niewątpliwie możliwość uzyskania takich albo podobnych nagród motywuje pracownika do podejmowania wysiłku i starania się w pracy. Pracownik z pewnością czuje, że warto się trudzić.

Z perspektywy pracodawcy niezwykle ważna jest w takim przypadku konsekwencja w przyznawaniu nagród. Jedynie sporadyczne docenianie swoich pracowników sprawia, że gratyfikacja staje się mniej skuteczna.

Czym jest motywacja negatywna?

Ten rodzaj motywacji pracownika polega z kolei na systemie kar oraz niejako wzbudzaniu lęku. Tutaj pracownik wykonuje swoje pracownicze zadania, gdyż ich niewykonanie wiąże się z nieprzyjemnymi konsekwencjami. W takim wypadku bardzo często zdarza się, że ogólna atmosfera w miejscu pracy nie jest zbyt dobra. Motywacja negatywna bowiem przeważnie związana jest z olbrzymim stresem pracowników. To z kolei oczywiście negatywnie wpływa na ich pracę.

Motywacja negatywna polega przede wszystkim na słownych upominaniach, naganie albo karze pieniężnej. To bardzo często również zapiski w regulaminach, których nieprzestrzeganie wiąże się z konkretnymi konsekwencjami. O takich pracownik dowiaduje się tuż przed przystąpieniem do służbowych obowiązków.

W przedsiębiorstwach gdzie wykorzystywany jest ten system można zauważyć znacznie większa rotację pracowników. Ludzie tacy zwyczajnie nie wytrzymują napięcia i nerwowej atmosfery w pracy. Skąd więc w ogóle wzięła się motywacja negatywna?

Jedna z autorek książek o motywacji wskazuje, że ludzie bardziej zmotywowani są w dwóch przypadkach: w strachu przed utratą nagrody i gdy występuje możliwość kary. Motywacja negatywna ma więc stwarzać zagrożenie, które pobudza do pracy. Skuteczność motywacji negatywnej jest jednak krótkotrwała. Ostatecznie nie wpływa dobrze na przedsiębiorstwo.

Jaka motywacja skuteczniej motywuje pracowników i dlaczego?

Jak wynika z badań i wielu obserwacji zdecydowanie bardziej efektywna jest motywacja pozytywna. Wspomnieliśmy bowiem już wcześniej, że motywacja negatywna nie wpływa dobrze na firmę. Pokazuje, że w danym przedsiębiorstwie coś ewidentnie nie działa tak, jak powinno. W takich firmach też wskaźnik rotacji pracowników jest zdecydowanie wyższy. Ludzie się stresują, panuje nerwowa atmosfera a wielu z nich po prostu nie wytrzymuje psychicznie. Na dłuższą metę nie jest to dobre rozwiązanie.

Takie przedsiębiorstwo zaś, w którym nie zachodzi dużo zmian personalnych ma dobrą opinię zewnętrzną. Funkcjonuje jako firma wiarygodna i łatwiej jest przyciągnąć do niej specjalistów.

W kontekście motywowania pracowników najczęściej jednak warto jest wybrać tak zwany złoty środek. We wszystkim bowiem dobrze jest zachowywać równowagę. Jeśli pracodawca zauważy, że w wyniku ciągłego stosowania motywacji pozytywnej personel spocznie na laurach, to być może należy wdrożyć bardzo delikatną motywację negatywną, opartą na systemie kar?